Παράδοση

Παραδοσιακή Ενδυμασία

Η παραδοσιακή ενδυμασία του Μεγανησίου είναι η Λευκαδίτικη Φορεσιά. Στην ιστοσελίδα lefkada.gr διαβάζουμε γι’ αυτήν:
ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ (ΝΥΦΙΚΗ)

"Το νυφικό φουστάνι είναι μεταξωτό ή μαλλινομέταξο, σε πυκνή γυαλιστερή ύφανση. Απλώνεται φαρδύ, σχηματίζοντας πλατιές και φουσκωτές πτυχές. Κάτω στο γύρο του είναι ραμμένα περιφερειακά πλατιά χάρτζα, χρυσαφένια. Στολισμένη με χάρτζα είναι και η καμπζέλα - το πάνω μέρος του φουστανιού - καθώς και ο ποδόγυρος. Τα χρώματα που προτιμούσαν για τα νυφικά φορέματα ήταν το θαλασσί, το ροζ, το μελιτζανί, το λαδί, το τριανταφυλλί. Πάνω από το φόρεμα φορούσαν τον τσουμπέ, έναν επενδύτη με κοντά και περίεργα μανίκια φουσκωτά στους ώμους κι πιο κάτω εφαρμοστά που, σκεπάζοντας την πλάτη, κατεβαίνει ως κάτω στα πόδια και σέρνεται απλωτός με καλοσιδερωμένες πιέτες. Στο στένωμα των μανικιών υπάρχουν ωραιότατες διακοσμήσεις με χάρτζα, ματαξογάιτανα και χρυσά σιρίτια. Ωραιότατο είναι και το κέντημα της πλάτης στον τσουμπέ. Όλη η επιφάνεια από τους ώμους μέχρι τη μέση είναι στολισμένη με κεντημένα λουλούδια από μετάξι και τη χρυσοκλωστή. Εντυπωσιακό μπροστομάντηλο είναι η σπαλέτα σε χρώμα λευκό, ροζ ή κίτρινο με ολόγυρα κρόσια καφασωτά. Απαραίτητο συμπλήρωμα και στολίδι της σπαλέτας είναι τα χρυσαφικά: οι σπίλες, τα ποντάλια, οι καρφοβέλονοι και οι στηθοβελόνες. Τα ποντάλια και οι σπίλες τα πλαισιώνουν χρυσές αλυσιδίτσες απ΄ τις οποίες πολλές φορές κρέμονται χρυσές καρδιές. Εκτός από τα κοσμήματα του λαιμού η εξάρτυση από χρυσαφικά περιελάμβανε και δαχτυλίδια και σκουλαρίκια. Υπέροχο επιστέγασμα της νυφικής στολής ήταν το φέσι. Οι νύφες το φορούν στραβά και πάντα στο αριστερά έτσι που να πιάνει ένα κομμάτι της χωρίστρας και να σκεπάζει λίγο το μέτωπο. Είναι χρυσοκέντητο και όμορφα στολισμένο. Είναι από μαύρο βελούδινο ύφασμα κεντημένο στην επιφάνεια από χρυσοκλωστές άνθη και άλλες γραμμικές συνθέσεις. Το πιο όμορφο και χαρακτηριστικό κόσμημα που στολίζει το φέσι είναι η τρέμουλα, μια μετάλλινη βέργα μήκους 10 εκ. που στέκει όρθιο στην άκρη του φεσιού. Στην κορυφή του ο μετάλλινος μίσχος έχει ένα άνθος με δύο - τρία χρυσά πλουμισμένα με διαμαντόπετρες. Πάνω από το φέσι μπαίνει το νυφικό αραχνοΰφαντο κεντητό κεφαλοπάνι, που πέφτει πλούσιο και αστραφτερό στις πλάτες και τους ώμους."

ΑΝΤΡΙΚΗ (ΓΑΜΠΡΙΑΤΙΚΗ)

"Ο γαμπρός φορούσε άσπρο ομορφοκεντημένο πουκάμισο κι από πάνω το γελέκι που άλλοτε ήταν σταυρωτό και άλλοτε μονό, φτιαγμένο συνήθως από γαλάζιο βελούδο. Η πλάτη του γελεκιού ήταν από γυαλιστερό μετάξι σε χρώμα βυσσινί, κόκκινο ή παγωνί, με πλατύφυλλα φιόρα. Φορούσε ακόμα βράκα τσόχινη ή διμιτένια, που ήταν κεντημένη στις κάτω άκρες της και κάλτσες που ήταν και αυτές κεντημένες. Τη φορεσιά συμπλήρωναν το ζωνάρι, το φατσολέτο ή φέσι με μαύρη φούντα και, συνήθως, το μαντήλι του λαιμού."

Στην καθημερινή ζωή η Λευκαδίτικη ενδυμασία είναι πιο απλή και συνήθως μονόχρωμη. Τη συναντάμε σε μαύρο και σκούρο καφέ και αντίστοιχα σκουρόχρωμα μαντήλια. Το χειμώνα οι γυναίκες φορούσαν πλεχτή μπέρτα πάνω από το φόρεμα για το κρύο. Οι άντρες πάλι δεν έχουν κάτι το ιδιαίτερο. Φοράνε απλά παντελόνι και πουκάμισο ή οτιδήποτε άλλο. Περισσότερες πληροφορίες βέβαια για τη Λευκαδίτικη φορεσιά μπορούμε να βρούμε στα βιβλία του Λευκαδίτη Πανταζή Κοντομίχη και στη φιλική μας ιστοσελίδα Go Lefkas

Εργόχειρα

Στο Μεγανήσι, όπως και στο νησί της Λευκάδας, κεντάμε την μοναδική στην Ελλάδα καρσάνικη βελονιά. Όμως οι γυναίκες δεν σταματούν σ’ αυτήν προκειμένου να προικίσουν όσο το δυνατόν καλύτερα τις κόρες τους, αλλά και οι ίδιες οι κοπέλες να ετοιμάσουν τα προικιά τους. Έτσι παρατηρούμε τη δημιουργία πολλών υαφαντών στον αργαλειό (πληροφορίες γι’ αυτό συναντάμε στην ιστοσελίδα www.meganisitimes.gr, ενώ μπορείτε να δείτε και σχετικά video στις σελίδες 3, 5 και 7 των video) καθώς και πλέξιμο στο χέρι ή βελονάκι.

Στην ιστοσελίδα lefkada.gr διαβάζουμε για την καρσάνικη βελονιά και το πλέξιμο:

"Περίφημα είναι τα κεντήματα της Καρυάς, με μια ιδιαίτερη τεχνική κεντήματος που δεν απαντάται σε καμιά άλλη περιοχή της Ελλάδας. Το κέντημα της Καρυάς, η γνωστή «Καρσάνικη βελονιά» είναι μία τεχνική κεντήματος εντελώς διαφορετική από κάθε άλλη βελονιά στον ελλαδικό χώρο και πέραν αυτού. Αποτελεί σύλληψη και δημιουργία των γυναικών της Καρυάς όπου πήρε και το όνομά της. Επίσης και το πλέξιμο δαντέλας συνήθως λευκής σε διάφορα μεγέθη, ακόμη και για κουβέρτες με σχέδια που έχουν τις ρίζες τους στη βυζαντινή εποχή ακόμα."